woensdag 3 september 2014

Een liefelijke geur voor de Koning

"Maria dan, genomen hebbende een pond zalf van onvervalsten, zeer kostelijken nardus, heeft de voeten van Jezus gezalfd, en met haar haren Zijn voeten afgedroogd; en het huis werd vervuld van den reuk der zalf."
Johannes 12 : 3

In het eerste hoofdstuk van Hooglied bezingt de bruid iets bijzonders: "Terwijl de Koning aan Zijn ronde tafel is, geeft mijn nardus zijn reuk." Jaren geleden kocht ik op een rommelmarkt het boekje 'Mijn nardus' van de gereformeerde predikant dr. Johannes Cornelis de Moor. ik vond het een merkwaardige titel, maar die bleek afgeleid van deze tekst uit Hooglied 1. Als ik die tekst naast onze dagtekst leg, valt mij een bijzonder verband op. Dat is trouwens heen waardevol: tekst-met-tekst-vergelijken.
"Terwijl de Koning aan Zijn ronde tafel is…" mag je ook vertalen met "Zolang de Koning…". Zoals ik gisteren al zei, kan er niet gevast worden terwijl de Bruidegom nog bij hen is. Ik wil graag met je in het bijzonder bij die nardus stilstaan. Wat heeft Maria, wat geeft Maria en welk gevolg heeft dit.

Allereerst wordt er gesproken over "onvervalste, zeer kostelijke nardus". Wie via de Kanttekeningen wat doet aan tekst-met-tekst-vergelijken, komt er achter dat het woord 'onvervalst' niet zo zeer ziet op 'puur' of 'zuiver' maar op 'vloeibaar'. Wat moeten je je bij nardus voorstellen? Vroeger dacht ik aan het potje Purol bij mijn moeder in de la, met die zware, prikkelende zalflucht. Niet direct vloeibaar.
Op christipedia.nl lees je:  
"Nardus is de naam van een plant en van de kostbare, welriekende (aangenaam geurende) olie of zalf, bereid uit de wortels van de in India voorkomende nardusplant. Nardus werd gebruikt bij de voorbereidingen voor een begrafenis."
 Op een andere site over etherische oliën las ik:
"Jatamansi of Nardus, Nardostachys jatamansi, ook wel 'valse Valeriaan' genoemd, is een aromatisch kruid wat oorspronkelijk uit de bergachtige streken van Noord-India en China komt. De plant wordt een meter hoog, heeft een geurige wortelstok met veel slanke lichtbruine worteltjes en behoort tot de familie Valerianaceae. De soortnaam jatamansi is overgenomen van de oorspronkelijke Sanskriet naam. Traditioneel wordt het kruid als luchtreiniger gebruikt en als medicijn met pijnstillende en stimulerende eigenschappen. Zijn bekendheid gaat terug naar de oudheid, het was een belangrijke plant die zeer gewaardeerd werd. De Egyptenaren, Hebreeërs en Hindoes gebruikten het kruid voor rituele doeleinden, als geurstof en als medicijn. In de bijbel wordt het genoemd in het Lied van Salomon. Nardus werd door Maria gebruikt om de voeten van Jezus te zalven. Dioscorides noemt de plant ook wel Gangitis omdat deze langs de Ganges gevonden werd. Hij beschrijft het als medicijn met warmende, drogende en diuretische eigenschappen. Als heilige wij-olie werd Jatamansi gebruikt voor het inwijden van keizers, koningen en andere hooggeplaatste personen. De essentiële olie wordt gewonnen door stoomdistillatie van de gedroogde wortelstok. 50 tot 100 kilo wortels leveren 1 kilo olie."

Als deze nardus tot de etherische oliën wordt gerekend is dat niet alleen vloeibaar, maar zelfs vervliegend, waardoor de geur zich razendsnel verspreidt. Als Maria vervolgens met haar haren de voeten van Jezus afdroogt, kun je je levendig voorstellen dat zij die geur nog lang om zich heen heeft gemerkt en verspreid. En dát is nu precies onze opdracht: een goede geur van Christus verspreiden in deze van zonden stinkende wereld!

Als je in onze tekst leest over 1 pond, dan zie je dat er zo'n 50 kilo wortels van die plant voor nodig waren. Zóveel ingrediënten zorgen voor een dure zalf; dat zal duidelijk zijn.
Een pond zalfolie, denk aan een klein melkpak. Je moet er eens om komen bij ICI Paris of bij Douglas of gewoon de DA. Een klein flesje van 30ml kost vaak al 40-80 euro! Had Judas geen gelijk? Als ik in zo'n parfumerie kijk naar de prijzen die erop staan, dan bekruipt mij het gevoel van decadentie. Zo ga je toch niet met je geld om?! Zelf zou ik geen eau de toilet van 50 euro kopen voor mezelf. Het wordt al wel anders, als ik dat voor mijn vrouw wil kopen. Dan is de waarde die ik ervoor moet betalen ook een daad van liefde voor haar. Kun je een daad van liefde in euro's uitdrukken? Wie dat doet, geeft zich niet onvoorwaardelijk. Judas viel hier eigenlijk direct door de mand, al gaan de andere discipelen (Johannes ook, vrees ik!) ook niet vrijuit.

Nardus werd dus gebruikt bij de inwijding van o.a. koningen! Als Jezus even later zal zeggen dat Maria dat deed tot een voorbereiding van Zijn begrafenis, dan zou je achter die woorden rustig kunnen lezen dat zij dat evenzeer deed om Hem als Koning te wijden of te aanbidden. En dat is precies de drive die je leest in het Hooglied: "Zolang de Koning aan Zijn ronde tafel zit geurt mijn nardus". Een voortdurende lofprijs en aanbidding. Zó behoort je leven te zijn, als je tot de bruid van Christus behoort. Wat voor geur verspreid jij?
Als Johannes de Doper en Jezus de Farizeeën met witgepleisterde graven vergeleken, dan bedoelden zij vooral dat zij een walgelijke geur verspreidden. Ben jij er ook zo een? Of – en dat hoop ik toch echt, want dan komt je pas écht tot je doel – worden mensen geprikkeld en aangetrokken tot Christus, door wat jij van Hem laat zien, horen en merken. Een liefelijke geur… die het gehele huis (gemeente en woon-/werkomgeving) vervuld. Zing Psalm 133 maar uit volle borst na het overdenken van onze tekst:

't Is als de zalf op 's Hogepriesters hoofd,
De zalf, waarmee hij is aan God gewijd,
Die door haar reuk het hart verblijdt.


Die liefdegeur moet elk tot liefde nopen,
Als d' olie, die, van Arons hoofd gedropen,
Zijn baard en klederzoom doortrekt;

Geen opmerkingen:

Een reactie posten