Geloven is onze plicht en roeping

Geloven of niet geloven in Jezus is een zaak van leven of dood!

"Die in den Zoon gelooft, die heeft het eeuwige leven; maar die den Zoon ongehoorzaam is, die zal het leven niet zien, maar de toorn Gods blijft op hem."

Johannes 3 : 35

Ooit waren mijn ouders bij een trouwdienst, waarin het bruidspaar in het huwelijk werden bevestigd met de tekst 'Die in de Zoon gelooft, die heeft het eeuwige leven'. Vreemde, halve tekst, zo reageerden zij. Immers, er staat nog wat achter. Ik kan, nu ik er zoveel jaar later aan terugdenk, ook niet zo goed bedenken waarom je deze tekst als trouwtekst kiest. Of het moet bij het bruidspaar zelfs vandaan zijn gekomen. Maar hoe dan ook: het is een gewichtsvolle tekst, als je hem heel laat.

Geloven biedt perspectief

Hoe sta je tegenover Jezus? De tekst is daar eigenlijk heel kort over. Bij het geloof in de Zoon behoort het bezit van het eeuwige leven. Dat is dus een nieuwe situatie, want van nature is het eeuwige leven onbereikbaar. Een engel sloot de weg naar de Boom des Levens af, nadat Adam en Eva hadden gezondigd. En dat zou eeuwig zo zijn gebleven, ware het niet dat Christus een nieuwe weg heeft geopend naar de Vader. Hij liet Zich offeren 'aan een boom' (het kruis), zodat het eeuwige leven weer bereikbaar.
We behoeven het eeuwige leven niet te bereiken via allerlei wettische trappen en staten. Ook kunnen we het niet verdienen. Het wordt ons 'om niet' geschonken. En dat geschenk is zó kostbaar, dat we daar de HEERE tot in eeuwigheid (rare uitdrukking trouwens, want de eeuwigheid heeft ook geen eindepunt) groot om zullen maken. In in die aanbidding zal geen enkele dag, geen enkel moment, hetzelfde zijn. Hier houdt ons bevattingsvermogen op!

Geloven is geen keuze

Maar wie nu denk dat je de keuze hebt om óf in de Zoon te geloven óf niet, die heeft het mis. Geloven blijkt geen keuze van ons te zijn, maar een opdracht aan ons. Daar zijn nogal wat ontsporingen in kerkelijk Nederland, op dat terrein.

In de Kanttekeningen staat bij 'ongehoorzaam': "Dat is, die naar zijn bevel in Hem niet gelooft, Romeinen 1:5." In Romeinen 1 licht Paulus zijn roeping tot het ambt toe en zegt dat God de Zoon hem heeft aangesteld tot heidenapostel. Door de Zoon heeft hij de genade ontvangen en het apostelschap, tot gehoorzaamheid des geloofs onder al de heidenen, voor Zijn Naam; "onder welken gij ook zijt, geroepenen van Jezus Christus!" Paulus was geroepen, zo lezen we opnieuw in de Kanttekeningen, om de heidenen tot "gehoorzaamheid aan Christus te brengen en tot het geloof".

Elders wordt gesproken over dat predikers geroepen worden het Evangelie te prediken 'vergezeld van het bevel tot geloof en bekering'. Geloven is een opdracht, en moet voor ons eigenlijk de gewoonste zaak van de wereld zijn. Niet geloven is dus eigenlijk geen optie, of we moeten verloren willen gaan. Maar wees eerlijk: dan ben je al heel wat dranghekken en waarschuwingsborden gepasseerd!

Niet geloven belooft ook wat

Geloven brengt verandering in je leven en in je toekomst. Niet geloven… dan blijft alles bij het oude. De toorn van God blijft op je. Dat betekent dat de toorn van God reeds op je ligt en dat blijft dan zo. "Laat maar zitten," wordt vaak gezegd in het dagelijks leven, wanneer iets er niet echt toe doet. Laat het maar, zoals het nu is. Wel, zo zal het blijven. Dat vertelt ons niet alleen van de afgrijselijke toekomst die wacht, wanneer we niet geloven. Dat vertelt ons voor alles dat die afgrijselijkheid nu reeds werkelijkheid is. Daar zit geen misschientje bij. Ongelofelijk dat mensen daar laconiek over kunnen doen. Aangrijpend dat zelfs kerkmensen daar onbewogen onder kunnen blijven.
Je komt weleens mensen tegen die in tranen zijn omdat hun geloofsleven zo is verflauwd. Dan wordt weleens gezegd: "De hemel verkwikt niet meer, en de hel verschrikt niet meer". Daar beleef je dan pijn aan en je voelt dat het niet zo kan blijven. Maar wanneer je daar verdriet over hebt mag je met verwachting bij God aankloppen, mits het niet komt omdat je bewust zonden aan de hand houdt.
Geheel anders is het met mensen die onbewogen onder die werkelijkheid leven. Als de hemel je niet lokt en vervult met verlangen, en zelfs de hel je niet wakker schudt met zijn schrik, dan ben je een beklagenswaardig mens die hoog nodig luidkeels naar de hemel moet roepen om doorbreking van die duivelse gelatenheid. Want niet geloven belooft ook wat: niet veel goeds, ja, eeuwig afgrijzen!

Jezus' macht is geen doel op zich

He's got the whole world in His hands

 "De Vader heeft den Zoon lief, en heeft alle dingen in Zijn hand gegeven."
Johannes 3 : 35

De hang naar macht is sinds Genesis 3 diep ingeworteld in ons mensenbestaan. We zijn immers op 'verduiveld' geworden, al meer lijkend op satan. Immers, hij wilde in de hemel alle macht grijpen en toen hij werd weggestuurd uit de hemel, zocht hij zijn machtsgebied op aarde en vond dit bij Gods evenbeelden Eva en Adam. De ernst van deze situatie wordt nogal eens in de fictieve sfeer van fantasy romans en dito animatiefilms.

Het gevaar van fictionvarianten van dit onderwerp

In mijn tienerjaren was de serie 'He-Man and the Masters of the Universe' bijzonder populair. Wandelende spierbundels met bovennatuurlijk krachten. Jaren later erop terugziend zaten daar veel overeenkomsten in met de Bijbel; maar met zo'n serie zet je het Bijbelverhaal eigenlijk weg als een fantasy-fiction verhaal. Op Wikipedia staat: "De verhalen vinden plaats op Eternia,  een fictieve planeet vol magische wezens en krijgers. Het hoofdpersonage is prins Adam,  de jonge zoon van Eternia's heersers koning Randor en koningin Marlena. Als Adam zijn Power Sword naar de hemel richt en de magische zin "By the Power of Grayskull!" roept,  verandert hij in He-Man,  "the most powerful man in the universe". Samen met zijn medestanders,  zoals Battle Cat,  Man-At-Arms en Orko,  wendt hij zijn krachten aan om Eternia te verdedigen tegen de slechte Skeletor en zijn trawanten. Skeletors hoofddoel is het geheimzinnige kasteel Grayskull te veroveren,  de bron van He-Mans krachten. Als dát hem lukt,  zal hij in staat zijn heel Eternia veroveren,  en misschien zelfs het gehele universum."
Dit soort series imiteren Jezus' macht, wanneer Hij zegt: "Mij is gegeven álle macht in hemel én op aarde!" (Matth. 28:18) Hoe geraffineerd zetten de bedenkers van dit soort verhalen en films de geestelijke situatie neer. He-man is natuurlijk een fictieve held die iets van Jezus' macht moet voorstellen. Maar voor je het weet ga je ook twijfelen aan de betrouwbaarheid van Jezus' realiteit. Voor je het weet creëer je een angst voor boze machten bij kinderen en daarmee een angst voor alles wat met God en de Bijbel te maken heeft. Of… je suggereert dat satans macht slechts met een totalitair geweld is te vernietigen. Maar is dat de bedoeling van Jezus' woorden in onze tekst: "De Vader heeft Mij alle macht gegeven?"

Heersten is beheersen

Macht in menselijk begrip is zoveel overmacht te creëren dat andere machten daar niet bovenuit kunnen komen. Wedijver in de sport of in de politiek zijn voorbeelden van het feit dat dat maar heel tijdelijke macht is. Dictaturen keuren we in het 'vrije westen' af, maar democratie is inmiddels een identieke heers-macht geworden om allerlei extremismen eronder te krijgen. Maar heersen is beheersen, binnen de perken houden. Hoevelen heersen met liefde? Wie is in staat om op een positieve manier macht uit de oefenen door met liefde, in plaats van met geweld, extremisme te beteugelen?
Daarnaast is Jezus' macht niet zoals wij mensen die zien. De Vader heeft Jezus alle macht gegeven, maar niet om ongebreideld de dictator uit te hangen. Er komt namelijk een moment – en dat is erg onderbelicht – waarop Jezus de macht weer teruggeeft aan Zijn Vader (1 Kor. 15 : 27-28):

"Want Hij heeft alle dingen Zijn voeten onderworpen. Doch wanneer Hij zegt, dat Hem alle dingen onderworpen zijn, zo is het openbaar, dat Hij uitgenomen wordt, Die Hem alle dingen onderworpen heeft. En wanneer Hem alle dingen zullen onderworpen zijn, dan zal ook de Zoon Zelf onderworpen worden Dien, Die Hem alle dingen onderworpen heeft, opdat God zij alles in allen."

Wat betekent dat? Dat Jezus' machtsgebruik slechts tijdelijk is en dus een ander doel heeft dan Zelf aan de macht te blijven. Voor Jezus is macht geen doel op zich, maar een middel om tot eer van Zijn Vader te herstellen, wat satan en wij in Genesis 3 hebben vernield.
Ook is het niet zo dat Jezus eigenmachtig met macht omgaat. Hij oefent geen schrikbewind uit, maar is zelfs in Zijn machtsuitoefening dienstbaar aan de eer van Zijn Vader. Nou, hoeveel machthebbers op aarde gaan zo met macht om?

Liefde is drijfveer van Jezus macht

Wat ligt eraan ten grondslag, deze macht die Jezus ontvangt? Het eerste deel van de tekst vertelt dat de Vader Zijn Zoon liefheeft. Al eerder – we hebben dat meerdere malen gezien – uitte de Vader aan de aarde Zijn opgetogen trots over Zijn Zoon. Waarom? Omdat de Vader zozeer geëerd werd door Zijn Zoon, dat Hij het imago van Zijn Vader weer wilde herstellen op aarde. Het verbroken beeld van God wilde Hij weer oprichten in de mensen die Zijn evenbeeld vormden. Wij praten zo platvloers en gemakkelijk over Jezus en Zijn offer. We zouden meer onder de indruk moeten zijn van de opgetogenheid van verlustiging van de Vader. "Kijk,' zegt de Vader eigenlijk, "dat is Mijn Zoon! Zo had ik de mens bedoeld. Kijk dan!"
Vanuit deze opgetogen liefde rust Hij Zijn Zoon toe met de totale macht. En ja, als we zingen "Hij heeft de (helse) gevangenis gevangengenomen" dan verbleekt toch dat flauwe aftreksel van He-Man die het kasteel van de Grijze Schedel wil veroveren? In die serie probeert de superheld alle macht in handen te krijgen, maar Jezus drijft satan weg uit zijn illegaal verworven terrein. Satan heeft geen recht van bestaan, omdat hij opstond tegen God. En allen die een evengelijke levensinstelling hebben, bestaan eveneens onterecht. Hun leven is totaal doelloos. Vandaar de oproep om deze Middelaar te voet te vallen. Niet kruiperig onderdanig, maar ootmoedig oprecht. Bij Hem, en bij Hem alleen, is het leven te vinden. Waarom zou je de dood kiezen?

Uit Jezus' volheid putten

Uit Zijn volheid hebben wij ontvangen, ook genade voor genade…

"Want Dien God gezonden heeft, Die spreekt de woorden Gods;
want God geeft Hem de Geest niet met mate."
Johannes 3 : 34

Als je goed kijkt zie je dat 'Hem' in je Bijbel cursief gedrukt staat. Het betreft niet alleen Jezus, maar God geeft sowieso niet karig, niet met mate. Laten we eerst een twee parallellijnen trekken tussen Jezus en Zijn dienstknechten, om vervolgens toch ook de verschillen te bekijken en wat dat voor ons inhoudt.

Zo de hemelse Gezondene…

De tekst van vandaag is niet zomaar een losse zandkorrel. Eerder dit hoofdstuk stelde Nicodémus dat de mening van hem en zijn makkers over Jezus was: Hij is een leraar Israëls. En nog wel een leraar van een hoog niveau en groot kaliber. Welnu, in vers 34 krijgen we nog weer een aanwijzing hoe we met deze Leraar Israëls moeten omgaan. Nemen we Zijn getuigenis serieus?
Want als God iemand stuurt om van Hem te getuigen – Jezus, Zijn Zoon – dan spreekt Die ook voluit de woorden van God. Dit is een zinsnede die nogal onder druk staan in deze tijd. Een dominee is ook maar een mens, met zijn interpretatie. Niemand mag, zo lijkt het wel, de waarheid in pacht hebben. Alles moet vooral op losse schroeven blijven staan… Zie jij daar ook het werk van satan in? Hij wil niet dat mensen zekerheid vinden; en al helemaal niet een zekerheid in Jezus Christus.
Maar Gods bedoeling is dat mensen weer naar Hem terugkeren. Het probleem is dat satan gemakkelijk aansluiting vindt in het menselijk denken, maar dat God veel moeilijker natuurlijke aansluiting te vinden bij de mens. Hij had hem Zelf geschapen, naar Zijn evenbeeld, maar de mens is voor Hem wezensvreemd geworden.
Toch blijft rechtovereind staan dat Gods getuigenis waarachtig is en dat Zijn Woord het aannemen waard is. Sterker nog: het verwerpen van Zijn Woord is het bewust zoeken van de dood. Je bent zo dom als was, als je Zijn Woord niet gelooft. Een van huis uit ongelovig buurjongetje dat bij onze dochter in de klas van de christelijke basisschool zit vroeg aan mijn vrouw: "Het is toch niet te begrijpen dat zoveel mensen niet in God geloven? Als Hij je gemaakt heeft en zoveel van je houdt is het toch heel erg dat mensen Hem negeren? Daar moet wel straf op komen…" Daar word je stil van; hij sloeg de spijker op zijn kop.

…zo ook de aardse gezondenen…

Ook menselijke gezanten staan er niet alleen voor. Ook zij – wanneer ze werkelijk door God gezonden zijn – komen naar je toe met een uiterst betrouwbare boodschap. Je merkt het soms onder een preek. Hoewel predikanten mensen zijn, kunnen ze soms op een peilloze hoogte komen in de preek, waarnaar je wordt meegenomen. Dat is geweldig. Ze moeten op scherp staan, maar ook de hoorders moeten op scherp staan. Lauwe luisterhoudingen hebben weinig zegen te verwachten. Lauwe predikers, die weinig aan onderzoek van de Schrift doen, standaard gebeden bezigen, platgetreden paden bewandelen en kapstokpreken hanteren, zullen weinig vrucht zien. Dat wil niet zeggen dat de Geest erin kan blazen en dat het dan toch nog iets geweldigs wordt. Laten we niet te snel zijn in onze afwijzing en waarde-oordeel. Het zijn immers wel gezanten van Christuswege. En ook als zij het Woord van God voorlezen, spreekt God.
Aardse gezondenen mogen ook grote verwachting van diezelfde Heilige Geest hebben, Die ook Jezus zond, vulde en tot zegen stelde. Het werk van Gods Geest is niet te stuiten. Maar we kunnen met ons antwoord, onze houding, deze Geest wel bedroeven of zelfs uitblussen. Check er je houding nog eens op na. En kijk direct ook even hoe je naar de kerk gaat. Is er biddende verwachting en het gebed om zegen vooraf voor de predikant?

…maar toch verschillend

Toch is er een verschil. De van God gezonden hemelse Getuige is tot overlopens gevuld met de Heilige Geest. Dat is niet alleen een volheid zoals we die zien bij een overlopen de emmer. Het is ook een volheid van kennis en begrip. Hij is dan ook de beste Docent die je je kunt wensen. Hij overziet alles, en kent alles van binnenuit.
En aardse gezondenen kennen slechts ten dele. Zij moeten het doen met wat zij zelf kunnen bevatten. Ze kennen God – hoe intens ook – slechts ten dele en kunnen, ondanks een waterdichte dogmatiek, Gods denken slechts beperkt doorgronden. Zij moeten daarom ook altijd leerling blijven aan Jezus' voeten. Ook daar mag je best om bidden. Dat de predikant die jullie werd toevertrouwd, niet te zeer wordt opgehemeld en leerling blijft… En als je zelf op geestelijk terrein veel mag hebben geleerd, of hebt leren inzien, dan is het zaak daar nooit iets mee te worden. Ootmoed bewaart voor hoogmoed. En was is nou een mensenverstand, vergeleken bij Gods verstand? Wat is ons begrip, in vergelijking tot de volheid die in Jezus is?
Gods Geest deelt uit aan mensen, maar geeft hen een deel van Zijn volheid. Uit Zijn volheid hebben wij ontvangen, ook genade voor genade. Meer kunnen we niet dragen. Meer is ook niet nodig. We mogen gewoon mens blijven… Hoewel we na Genesis 3 veel zijn verloren, was ook Adam niet gelijk aan God. In Adam woonde geen volheid van de Geest. Hij was geen God, maar mens. Ook engelen zijn volmaakt op vele terreinen, maar ze zijn niet alwetend. Ook zij leren elke dag bij, hoewel ze 24/7 in Gods heilige nabijheid verkeren. Daarom wijzen we alle godsdiensten per direct af die de mens op goddelijke hoogte wil trekken. Nee, we ontvangen met mate, maar voldoende voor elk mens afzonderlijk. Zo'n wijze God hebben we nu! Daar staat je verstand toch bij stil?

Nederland: 'leef', in plaats van 'leef je uit'!

We worden geroepen om tegen de stroom Jezus-negeerders in te zwemmen en Zijn getuigenis aan te nemen!

 

"…en Zijn getuigenis neemt niemand aan. Die Zijn getuigenis aangenomen heeft,
die heeft verzegeld, dat God waarachtig is."
Johannes 3 : 32b-33

Nou, niemand… dat is een groot woord. Anders zou vers 33 ook niet kloppen. Maar soms, soms denk je weleens: er komt niets op van het gezaaide Woord van God. En zo ook zijn deze woorden bedoeld. Lees de Kanttekeningen maar: in vergelijking met de menigte die achteloos aan Jezus voorbijgaan is het handjevol mensen dat Hem gehoorzaamt en serieus neemt bijna niets.

Klopt het wel wat er staat?

Hoe zit dat? Er staat toch ook in de Bijbel dat de zaligen uiteindelijk een schare zullen zijn die niemand kan tellen? Het is toch ook waar dat er alleen maar kinderen van God bijkomen en nooit afvallen. Zijn de velden niet wit om te oogsten? En ontbreekt het niet aan mensen die de getuigenis van Jezus willen aannemen, maar aan arbeiders in de wijngaard? Dat is zeker waar. We moeten die aspecten ook niet onderbelicht laten. Er is een grote schare van gelovigen die zelfs hun leven willen en moeten geven voor de zaak van Christus. En nooit zal er iemand uitvallen van hen die gezaligd zijn. Dat is een grote en zekere troost voor Gods kinderen. Maar… het hadden er nog zo enorm veel meer kunnen zijn, als je let op hoevelen verloren gaan!
Want waar het hier om gaat is de zorg dat zó velen Jezus negeren. Hem maar laten praten. En met zo'n enorm gemak, alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Inderdaad, dat is de normaalste gang van zaken in de wereld. Men kan niet zeggen dat God niet genodigd heeft… maar men heeft niet gewild dat Hij Koning over hen was.
En dan is er nog wat. Veel refo-theologen willen vooral benadrukken dat wíj niets kunnen aannemen; en al helemaal niet als het ons niet is aangeboden. Zij vergeten echter dat, wanneer Jezus nodigt en Gods stem klinkt als Zijn Woord wordt gelezen of voorgelezen, zij iets kostbaars krijgen aangeboden. Het is niet de vraag of God ons wel iets aanbiedt, maar wat wij met het aangebodene doen. En juist daarover verbaast Johannes zich, met een intens verdriet. Juist in de kerk van die dagen – hoe actueel – is zo'n diepe verharding. Er wordt zo gigantische voorwaardelijk gedacht.
Als je zo alles op een rijtje zet is het eigenlijk onontkoombaar dat niemand Jezus' getuigenis als waarachtig aanneemt en ervoor buigt. Wat een oordeel zal dát met zich meebrengen op de Jongste Dag. Kerk in Nederland: wordt wakker! Trek de oogkleppen af en haal de duivelse koptelefoon van uw oren. Is er geen God in Nederland? Moet alles zó dogmatisch kloppen, dat er geen ruimte voor God meer overblijft?
En volk van Nederland, bekeer u en wordt wakker. Zie, de Man van Smarten roept u al zo lang toe: Komt allen tot Mij en wordt behouden. Je hoeft je niet te baden in de meest walgelijke zonden. Laat u reinigen door het bloed van het Lam en 'leef' in plaats van 'leef je uit'!

Waarom staat het er zó?

Je moet goed lezen wat er staat. Er staat niet dat God hen heeft 'verzegeld' (veiliggesteld) die de getuigenis van Jezus wél aannemen. Nee, er staat die diegenen die Jezus' getuigenis hebben aangenomen, hebben verzegeld dat God waarachtig is. Zij hebben, nadat ze bogen voor Christus en in Hem zijn gaan geloven, de waarachtigheid van God 'verzegeld'. Dat woord 'verzegelen' is een veelzijdig woord.

• Je kunt iets ver- of bezegelen, er je stempel op zetten, waarmee het dicht, gesloten wordt en dus 'verborgen blijft' totdat het wordt opengemaakt. Dat betekent het hier niet.
• Ook worden de engelen bijvoorbeeld 'verzegeld', bewaard, zodat ze niet meer kunnen afvallen van de HEERE. Ook dat wordt hier niet bedoeld.
• Iets kan – en dat komt al iets dichterbij de betekenis – van een zegel worden voorzien, om te laten zien dat het van jou is. Je zet er je eigendomsmerk op.
• De betekenis die het woord hier heeft is die van een bevestigende getuigenis in een rechtszaak. Je verzegelt, je bekrachtigt, dat iets waar is (of juist niet). Het is niet alleen een mondbelijdenis, maar het gaat dieper: je bevindt, je ervaart, dat het waar is wat er wordt beweerd.

Wie Jezus' getuigenis voor waar houdt, zal ondervinden dat God niet liegt, maar de volle waarheid spreekt. En… dat Hij doet wat Hij belooft. Tallozen zullen die waarachtigheid onder kritiek willen stellen. Zij dienen echter de satan, die alles verdacht wil maken. Ben jij zo'n 'ontkrachter' of juist een 'verzegelaar'? Wek je anderen met woord en daad op om God te dienen; kun je erover meepraten dat Hij is zoals Hij Zich openbaart en dat Hij doet wat Hij belooft? Of ben je een braaf-christelijke twijfelaar, die het eigenlijk ook niet precies weet en breng je daarmee anderen aan het twijfelen. Het komt er op aan hoe jij je opstelt tegenover Christus Zelf; die houding zal de wereld zien en merken. En die houding zou wel eens meer impact kunnen hebben in de goddeloze wereld om je heen dan je voor mogelijk houdt. De overtuigde houding zowel als de betwijfelende houding.
De vraag was: waarom staat het er zo in onze tekst, zoals het er staat? Wel, om ons wakker te schudden en niet mee te doen in de grote kudde twijfelaars en ongeloof-zaaiers om ons heen, maar als een echte Ichtus-vis tegen de stroom op te zwemmen en God te geloven op Zijn Woord. Waarom?

"God heeft een ding gesproken, ik heb dit tweemaal gehoord: dat de sterkte Godes is. En de goedertierenheid, o Heere! is Uwe; want Gij zult een iegelijk vergelden naar zijn werk."
(Psalm 62 : 12-13)

Hoe moet God het onder woorden brengen voor ons?

Wat Jezus vertelt kun je onvoorwaardelijk geloven als een kind

En hetgeen Hij gezien en gehoord heeft, dat getuigt Hij;
Johannes 3 : 32a

Wel eens bij stilgestaan hoe ingrijpend en vernederend het is geweest dat de Heere Jezus moest gaan leren praten? Hij moest Zich, als de almachtige God bij de hand laten nemen om de taal van mensen te leren spreken. Zijn vernedering is vele male dieper, dan we zo oppervlakkig in de Schrift lezen.

Zien en horen

Deze paar – ogenschijnlijk niet zo indrukwekkende – woorden gaven me direct al een schok, toen ik ze las. De rest van het vers komt de volgende keer wel. Hier staan machtige woorden; maar hier staat tussen de regels ook iets aangrijpends en vernederends. God de Zoon is al van eeuwigheid af (wat een rare uitdrukking eigenlijk; immers, de eeuwigheid kent geen beginpunt) gewend om de taal van Zijn Vader te spreken. Ze verstonden Elkaar en hadden – met eerbied gesproken – aan een half woord genoeg. Ze waren het ook volmaakt in alles met Elkaar eens. Niet in de laatste plaats over het feit dat de Zoon Zich zou aanbieden als Offer voor de zonde van de mensen.
Ze verlustigden Zich in elkaar en ook de Heilige Geest had daarin een onbeschrijfelijke en intense rol. In die hemelse en vooral Goddelijke harmonie was het nooit zoeken naar woorden. Maar nu komt het moment waarop God de Zoon het menselijk vlees aanneemt en geboren wordt. Alles wat Hij voordien had gehoord en gezien moet Hij nu in andere woorden gaan verwoorden. De taal der mensen.
Iemand die is geëmigreerd weet er iets van, hoe het is om voortaan een andere taal te moeten spreken wil er communicatie mogelijk zijn. Vooral in het begin is het nog zoeken naar woorden, maar al doende leert men. Dat voelt – lijkt me – de eerste jaren best hinderlijk. Je blijft altijd nog in je hoofd de woorden omzetten naar je moedertaal. Maar op den duur gaat er bovenin een knop om en gaat het wel een beetje als vanzelf. Toch kan er een moment komen, waarop je een bezoek brengt aan je vaderland en daar spreekt men je moedertaal nog gewoon. Dan komt er weer een conflict met die knop bovenin en gooi je er telkens woorden tussendoor uit die vreemde taal; omdat je dat zo gewend bent geweest de afgelopen tijd.
Wij mensen zijn sinds de torenbouw van Babel verbaal gehandicapt. Jezus niet. En toch moest Hij voortdurend zoeken naar woorden die pasten bij Zijn hemelse 'moedertaal'. Menselijke woorden die enigermate tot uitdrukking konden brengen wat Hij had gezien en gehoord. Jezus was dé grote Oog- en Oorgetuige. Hij kon erover spreken, hoe het er in de hemel aan toe gaat. Hij is het ook Die ons Zijn Vader verklaart (uittekent en uitlegt). Hij zocht naar woorden om dat hoge en hemelse onder woorden te brengen.

Spreken

Getuigen gaan in de regel pas spreken als zij tot getuige worden (op)geroepen. Daarom heeft Jezus niet enorm veel verteld over de hemel en Zijn Vader. Alleen dat wat er toe deed en wat wij dragen konden. Wat aan de orde kwam in Zijn onderwijs. En tegelijk was het voldoende om ons een goed beeld te geven van Wie Zijn Vader is, wat de hemel inhoudt en wat God van ons verwacht en vraagt.
Hij sprak erover met allerlei soorten mensen. In de eerste plaats Zijn discipelen; de schare en Zijn tegenstanders die Hem op de voet volgden. Maar Hij sprak er soms ook heel persoonlijk over met mensen als Nicodémus, de Samaritaanse Vrouw, Zacheüs, Maria Magdalena, Petrus, Johannes de Doper (al lezen we daarover niet direct iets in de Schrift; we kunnen het slechts concluderen uit een aantal zaken). Ook sprak Hij met de rabbijnen in de tempel, toen Hij 12 jaar was. En natuurlijk moet er – al is er niets over opgeschreven – in huis bij Maria en de werkplaats bij Jozef het nodige gezegd zijn.
Wat moet dat voor Jozef – voor Maria ook wel, maar anders – zijn geweest, te spreken met deze Zoon waar hij zelf helemaal buitenstond. Geen bloedband en ook in bijna alles anders dat hij. Geen herkenning met zijn eigen karaktertrekken of gewoonten. Zou Jezus weleens bij Jozef aan zijn voeten hebben gezeten? Zou Hij ademloos geluisterd hebben wanneer Jozef vertelde over de grote werken Gods, waar Jozef zelf nooit bij was geweest? Jozef moest zijn Zoon vertellen uit overlevering.
En daar zit het contrast met onze tekst. Jezus vertelt niet uit overlevering, maar uit wat Hijzelf heeft gezien en gehoord. Volgens de Kanttekeningen was dat over hetgeen "waarvan Hij uit Zichzelf volkomen en zekere kennis had". Hij had het immers Zelf gezien en gehoord?!

Als Zijn spreken dan zo waarachtig en betrouwbaar is, waarom geloven mensen Hem niet? Dat lezen we ook in de volgende verzen. En… waarom twijfel ik dan nog zo vaak?