"Bergafwaarts met die haatprediker!"

En opstaande, wierpen zij Hem uit, buiten de stad, en leidden Hem op den top des bergs, op denwelken hun stad gebouwd was, om Hem van de steilte af te werpen.

Lukas 4 : 29

Een kijkje vanaf Mount Kedumim, 'Berg van de Afgrond', richting de Thabor. Hoogstwaarschijnlijk heeft men Jezus vanaf deze steilte willen werpen. Dit is echter niet een berg, waarop Nazareth is gebouwd, maar een berg die circa 2 kilometer ten zuiden van het huidige Nazareth ligt.

Toen Jezus tot 'het Zijne' kwam, hebben de Zijnen Hem niet aangenomen. Hoe vaak hebben ze Hem wel niet verdreven?! Hij werd al kort na Zijn geboorte verdreven uit Bethlehem, door een moorddadige Herodes. En later zouden ze Hem buiten de 'legerplaats', buiten Jeruzalem, doden op Golgotha. Ze spuwden Hem uit: "Weg met Hem". 

We vinden dat uiterst gemeen, van zowel het Verbondsvolk Israël als van de heidenen, toen. Maar… gebeurt dat nooit binnen onze kerkelijke kringen? Hoe 'populair' is Jezus Christus binnen de gereformeerde gezindten? Of is Hij misschien juist een bedreiging voor rechtzinnigen? Iets daarover hoorde ik in de column van Cor Verkade, die spreekt over 'verwarring in de maatschappij en verstarring in de gereformeerde gezindten'.

Bedreiging?

Is Jezus' spreken over en vanuit het Woord van Zijn Vader misschien voor onze gezindten een bedreiging? Zien we hem misschien ook liever gaan dan komen, omdat Hij zo anders (s)preekt dat wij in onze dogmatiek hebben versleuteld? Iets van dat bedreigende, dat werd ervaren bij Jezus' komst in Nazareth, las ik in het volgende fragment uit het boek 'De Zeloot' van Reza Aslan:

"De broers van ]ezus hebben een behoorlijk belangrijke rol gespeeld in de beweging die hij heeft gesticht. Zijn broer ]akobus werd de leider van de gemeenschap in ]eruzalem na ]ezus’ kruisdood. Misschien heeft het even geduurd voordat ]ezus’ familie zijn leer en uitzonderlijke claims heeft aanvaard. Maar het historische bewijs doet vermoeden dat ze uiteindelijk in hem en zijn missie zijn gaan geloven.
De buren van ]ezus waren echter een ander verhaal. Volgens het evangelie waren zijn dorpsgenoten uit Nazaret overstuur door de terugkeer van ’de zoon van Maria’. Hoewel een paar mensen goed over hem spraken en versteld stonden om zijn woorden, maakten de meeste zich zorgen over zijn aanwezigheid en zijn leer. ]ezus werd al snel een verschoppeling in de kleine gemeenschap. Het evangelie van Lucas beweert dat de inwoners van Nazaret hem uiteindelijk naar de rand van de berg dreven waarop hun dorp gebouwd was, om hem in de afgrond te storten (Lucas 4:14-30)."

Waar zat die omslag nu precies in de synagogedienst? Als je de geschiedenis bekijkt als een incident, snap je niet waarom men zo plots zo furieus reageert. Als je echter bovenstaand citaat een klein beetje serieus neemt, zou je dus kunnen stellen dat ze hem al eerder met een soort 'angst' bekeken. Misschien waren ze wel blij dat Hij na dertig jaar richting Jeruzalem vertrok. En nu is Hij opeens weer terug in Zijn vaderland. Nou, alles goed en wel, maar dan moet Hij zich wel vooral bezighouden met wonderen doen. Geen gezeur verder. Dat is allemaal maar bedreigend.

Bedrieging?

Vlak na dat bovenstaande fragment uit 'De Zeloot' stond de volgende passage (over de steilte waar vanaf ze Jezus wilden laten vallen:

"Het verhaal is verdacht: er is in Nazaret geen rots waar je iemand van af zou kunnen duwen, alleen maar een licht hellende heuvel. Maar het feit blijft dat ]ezus, in elk geval aanvankelijk, in Nazaret weinig volgelingen wist te winnen. ‘Geen enkele profeet [is] welkom in zijn vaderstad,’ zei hij voordat hij zijn geboorteplaats verliet en naar Kafarnaum vertrok, een nabijgelegen vissersdorp op de noordkust van het Meer van Galilea. Kafarnaum was voor ]ezus een ideale plek om zijn prediking te beginnen, aangezien het een perfecte afspiegeling bood van de rampzalige economische veranderingen die zich onder het bc\vind van Antipas in Galilea hadden voltrokken."

Daar hebben de kritici wel een punt. Of het moet zijn dat het oude Nazareth op een iets andere locatie heeft gelegen; maar volgens de bronnen wijkt dat niet zo veel af. Er is wel een berg, vlakbij Nazareth, waar zich een clif bevindt, waar je gemakkelijk iemand van zou kunnen te pletter gooien. Dit is de Mount Kedumim of de Berg van de Steilte (of Afgrond). De synagogebezoekers, nota bene Jezus' eigen dorpsgenoten, hebben hem dus meegesleurd, de stad uit, de Berg van de Afgrond op om Hem tot zwijgen te brengen. Had de satan Hem ook niet, kort daarvoor, meegenomen op een hoge berg? Had de satan Hem ook niet aangezet om tot springen over te gaan vanaf de tinnen des tempels? Nu wordt Hij tegen wil en dank als een bedrieger te pletter gegooid: "Laat Hem bergafwaarts gaan, deze Haatprediker!" Zou Hij om een legioen engelen bidden? We zullen het de volgende verzen zien.

Bedroeving!

Wat er ook is gebeurd… Jezus' woedde ontlaadde zich niet op zijn dorpsgenoten. Ze hebben daarentegen de Geest bedroefd en dat maakte dat Jezus later ook moest zeggen dat Hij geen tekenen kón doen, vanwege hun ongeloof.
Terug naar de kerk van vandaag. Moet Jezus ook nu niet weer zeggen dat Hij geen wonderen kan doen, vanwege het ongeloof? Wordt Christus wel gepredikt? Is Hij wel werkelijk het centrum van de prediking? Of is Hij eigenlijk een bedreiging voor de prediker en zijn luisteraars? Is Zijn aanwezigheid een ongewenste zaak? Nee, we slepen Hem niet de stad uit en de Berg der Afgrond op om Hem neer te werpen in de diepte. Maar hoe beschrijf je een toegemuurd evangelie? Ik denk aan die woorden die Cor Verkade sprak in zijn column, over zaken die mis zijn in onze gezindten. Wie het algemene aanbod van genade niet aanneemt, zal ook nooit het kindschap Gods ervaren. Zoals een echtpaar geen kinderen zal krijgen, wanneer het niet het bed deelt. Er is een eigen verantwoordelijkheid. En als we die verzaken, blussen we de Geest uit. Erger nog, we sluiten Hem buiten en verklaren Hem dood! Kijk jezelf er eens op na. En check je predikant eens, aanstaande zondag, of hij een prediker is van deze zeer blijde boodschap… of dat hij een dicteerapparaat is van een droog stuk theologie, dat een eigen leven is gaan leiden, buiten Christus en Zijn heerlijkheid!