Het gevaar van ontroering

"Uw hart worde niet ontroerd…"

Johannes 14 : 1a

Voorkom dat ontroering omslaat in verdriet en angst!

Het was opnieuw mijn neef die me prikkelde tot nieuwe blogs met een hint: ik heb de lijn in de frequentie nog niet helemaal kunnen ontdekken. Nu heeft die er nooit in gezeten, maar het is de afgelopen tijd wel wat mager geweest. Ik heb wel een hele hoop geschreven de afgelopen weken, veel (kerk)geschiedenis, maar bezinning op Gods Woord moet toch bovenaan staan. Ik was van plan een serie te schrijven over Hemelvaart, in de week tussen Hemelvaart en Pinksteren, maar de voorbereidingen voor het huwelijk van mijn zoon nam te veel tijd in beslag. En juist dat huwelijk, dat gisteren mocht worden gesloten, bracht mij tot een bepaald aspect van de beleving van de discipelen over Hemelvaart: ontroering vanwege afscheid.

Of ik niet blij was gisteren? Zeker wel, intens gelukkig en diep geraakt. Wat is er mooier dan je (schoon)kinderen te zien knielen voor de HEERE, de Almachtige God van hemel en aarde. Wat is er heerlijker dan dat ze samen met Hem willen gaan, in deze nieuwe, gemeenschappelijke weg?
Toch laat die nieuwe weg vandaag wel een lege plek achter, hier in huis. Een raar gevoel dat paradoxaal is met de overtuiging dat het goed is dat ze samen verder gaan. En dat gevoel zullen al velen voor ons hebben gevoeld. Het is ook voor ons niet de eerste keer. Je bent je kind niet kwijt, maar je hebt er één bijgekregen. Ja dat is rijk! En het komt vast ook goed.
Een werelds liedje zingt: 'Every time we say goodbye, I die a little'; elke keer als ik afscheid neem, sterf ik een beetje.

Om dat verwarrende, die ontroering, alvast aan te kondigen, spreekt Jezus Zijn jongeren op een emotioneel moment, aan de Paasmaaltijd, bemoedigend aan: "Wees niet onaangenaam verrast dat zo'n gevoel je overvalt." Tegelijk waarschuwt Hij hen om niet door te slaan.

Ontroering

Je kunt rationeel wel bedenken dat iemand je voorgoed verlaat, maar hoe dat voelt, kun je van te voren nog niet ervaren. Zoals de geboorte van een kind iets raars teweeg brengt (namelijk dat je je niet meer kunt voorstellen hoe het voelde toen het kindje er nog niet was), zo laat een kind dat trouwt ook een gevoel achter, maar dan precies andersom.
Hoe moesten de discipelen zich inbeelden hoe het zou zijn zonder Jezus, als ze nog teveel vastzaten aan het plaatje dat de Messias het Koninkrijk aan Israël weer zou oprichten? Jezus voorziet dat probleem, die verwarring en wijst hen erop. Hij kondigt dat verwarrende aan, zodat het hen niet zal overvallen als het zich voordoet.
Ontroering is een gevaarlijk terrein in je brein. De regie in je verstand lijkt weg te vallen. Emoties overvallen je en nemen het roer over. Je zegt dingen, voelt dingen en verzwijgt dingen, die je in normale situaties nooit zo zou doen.
Daarmee zeg ik niet dat ontroering enkel iets negatiefs is. Als gevoelsmens heb ik vaak te maken met tranen die achter je ogen prikken of er zomaar uitrollen. Ontroering door een prachtig gedicht, zoals gister, of een bijzonder moment. Ontroering – ook vaak – als de grote toekomt en heerlijkheid van onze Heere en Heiland in beeld komt. Het woord heimwee heeft ook die lading. Heimwee: verlangen naar Huis! Dat is zeker een goede vorm van ontroering!

Ontvoering

Maar waar Jezus voor waarschuwt is – aldus de Kanttekeningen – een ontroering "met te grote droefheid of vrees, over Mijn weggaan tot den Vader." Dan sla je door en wordt het plaatje waar je naar kijkt vertroebeld. Dan zie je niet hoe nodig het is dat Ik heenga. Dan houd je vast aan jouw plaatje, dat helemaal niet blijkt te kloppen. Zo heb Ik het nooit gezegd, maar zo heb jij het blijkbaar opgevat of hebben de mensen je laten geloven.
Dat is een vorm van ontroering die misschien ook wel een ondertoon van teleurstelling in zich heeft. Je had nog zo graag… Het is zo snel al… Zo had je het jezelf niet voorgesteld… En teleurstelling is een machtig wapen voor satan, om je niet alleen gefrustreerd te maken over situaties, maar vooral over God Zelf! En dat zou je terecht 'ontvoering' kunnen noemen. Satan gaat met je gevoel aan de haal en daarmee hobbel jij achter hem aan. En de beelden die hij dan voor je ogen schetst zullen een karikatuur gaan vormen van de levende God!
Dan ligt het werk in Gods Koninkrijk stil. Dan doe je niets positiefs en loop je het grote risico dat je anderen meesleurt in je negatieve spiraal. Dat is allerminst 'vruchtdragen'! Want dan blijf je niet in Jezus, de Ware Wijnstok!
Let dus goed op wat de dingen in je hart teweeg brengen. Heb je alles nog wel scherp? Kloppen de feiten nog met de voorspellingen en voorstellingen? Kloppen Gods beloften nog met wat jij ziet? Zo niet, trek aan de bel! Sla de Bijbel open, ga het gesprek met de dominee, de ouderling, de jeugdwerker of die goede geestelijke vriend(in) aan. Praten helpt; piekeren brengt geen structuur in je denken maar zoomt in op de problemen en trekt de dingen uit hun verband. Ik heb makkelijk praten? Nee. Het is slechts een praktijkadvies. En Jezus is daar ook niet onduidelijk over: "Uw hart worde niet…!" Het klinkt haast als een dringend advies. Laat het zover niet komen! Zit niet bij de pakken neer, maar kom in actie: bid, lees, huil en bewonder!