Jezus' machtswoord over jou in de prediking

"En Jezus bestrafte hem, zeggende: Zwijg stil en ga van hem uit. En de duivel hem in het midden geworpen hebbende, voer van hem uit zonder hem iets te beschadigen."

Lukas 4 : 35

Letterlijk zegt Jezus daar in Kapernaüm tegen satan: "Wordt gemuilkorfd!" Op Zijn machtswoord wordt satan gemuilband – het zwijgen op gelegd – en weggestuurd; ook tijdens de prediking. Al eens zo geluisterd naar Jezus' machtige stem?

Wij staan nogal sceptisch tegenover duiveluitdrijging en terecht. Ik zag onlangs een filmpje van 'The Last Reformation' – een zeer dubieuze opwekkingsbeweging van Torben Søndergaard – waarbij duiveluitdrijving helemaal hype is in samenhang met doop met de Heilige Geest. En onlangs verdiepte ik me in de moord in Appeltern (1900) waarbij de boerenknecht Jan Brenkman werd doodgeknuppeld,  toen men de duivel uit hem probeerde te drijven. Toch – en begrijp me goed – zou elke preek de kracht van een duiveluitdrijving moeten hebben. Wat? Ja, dat Jezus' machtswoord vanuit het Woord klinkt, bij monde van de dienaar van het Woord, zodat de satan móet zwijgen, wijken en ongekwetst zijn prooi prijsgeven.

Ongeacht of dat nu een prooi is waarover hij nog de volle zeggingskracht heeft of een prooi die hij onrechtmatig weer probeert terug te roven. Wat bedoel ik? Predikanten bidden vaak om bekering 'voor het eerst of opnieuw'. Dát is precies wat ik bedoel. En ik vermoed dat lang niet alle predikanten de essentie van die woorden bevatten. Bekering is namelijk niet heel veel anders dan duiveluitdrijving (hem het zwijgen op leggen, de laan uit sturen) én vervolgens de doop met de Heilige Geest (je levenshuis laten vullen met alles wat bij God hoort). Grof gezegd met de woorden van de tekst: de duivel moet zijn 'bek' houden (die woorden "zwijg stil"  beteken namelijk 'wordt gemuilkorfd'!) en zijn klauwen afhouden van Gods kinderen. Van nieuwe en van reeds bestaande kinderen van God. Het zal maar over jouw leven klinken! Nee, het klinkt over jouw leven, maar beseffen we dat eigenlijk wel en beseffen predikers wel waartoe ze geroepen worden?

Uitdrijving van de duivel

Je kunt tegenwerpen dat we in Kapernaüm met een bezetene te maken hebben. Als zou dat een buitenbeentje in de maatschappij zijn. Maar in alle ernst vraag ik me af of je beter af bent, wanneer je wel normaal functioneert, maar toch buiten Christus leeft. Hoezeer heb je dan je leven onder controle? Hoezeer ben je dan vrij van de duivel? De dominee zei dat zondagavond tegen onze jongeren: "Probeer het dan maar eens, om je leven zelf om te buigen en het goede te doen. Ga het maar proberen; het lukt je niet vanuit jezelf." De satan moet de tik op de vingers krijgen en zijn inblazingen moeten stoppen. Hij moet gemuilkorfd worden en zijn kaken op elkaar houden in je leven.
En ons boze vlees, onze oude mens dan? Ja ja, maar wat wil je daarmee tegenwerpen? Nee, ik sta zeker geen overwinningsleven voor. Maar we zijn teveel overtuigd van het feit dat het met een mens nooit wat wordt. We zijn te weinig overtuigd dat die wedergeboren mens een nieuw schepsel is dat onder de heerschappij en het beschermende bevel van Jezus Christus is komen te staan. Hij bepaalt en beveelt satan op afstand te houden en Hij behoed voor zonden.
Dus geen zonden meer? Helaas wel, maar let er maar op: daar volgt pijn, spijt en verdriet op. Tranen, omdat we die goeddoende God weer hebben gekwetst. En geloof me: geen  enkele persoon die bezeten is door satan, zal een traan laten over zijn zonden. Hij vindt het heerlijk om zijn eigen gang – buiten Christus om – te kunnen gaan. Geen gekoekeloer op je vingers, maar de handen vrij.
Wat nog wel een punt van aandacht is – Jezus waarschuwt daar tegen op een andere plaats in de Schrift – dat wanneer de duivel is uitgedreven, verjaagd, het 'huis' van je leven moet worden gevuld met andere dingen. Er moet voor hem en de zonde simpelweg geen plaats meer over blijven! Als je je leven niet vult met welbehagelijke dingen voor God (en daar moet je voortdurend om bidden, naar zoeken en actief mee bezig zijn) zal de satan terugkomen met een veelvuldige hoeveelheid boze geesten. En dan zal het laatste van die mens (zijn latere situatie) erger zijn dan het eerste!

Loslating door de duivel

Als je toch in Jezus' handen mag vallen, vrijgemaakt van duivel, dood en zonde, dan ben je even best af?! Moet je opletten hoe satan te werk gaat. Toen bij die varkens daar in het land van Gardara, vroegen ze of ze zich ergens anders op mochten botvieren. Maar hier in de synagoge houdt satan zijn kaken op elkaar, gemuilkorfd.
Iemand zei onlangs tegen me: "We moeten veel meer leven uit het feit dat de satan is overwonnen. Hij heeft geen macht meer, want zijn kop is verbrijzeld." Dat lijkt waar, maar ik vroeg hem: "Wat leeft er dan nog wel van satan, waardoor hij toch nog zoveel kwaad aanricht in het leven van Gods kinderen? Natuurlijk is satan overwonnen (en dat was op dat moment in Kapernaüm nog niet concreet het geval, hoewel…), maar dat neemt niet weg dat hij nog geduchte macht probeert uit te oefenen. Wij kunnen echt nog niet als een stel naïeve christenen over deze wereld gaan. Dat kan pas na de Jongste Dag!
Lukas tekent satan slechts heel beperkt. Maar uit de andere evangeliën weten we dat die onreine geest de bevrijde persoon scheurde en met een grote stem riep, toen hij van hem uitging (Markus 1 : 25-26). Hij maakte een hoop tumult. En je zou verwachten dat de man dood zou neervallen. Toch vertelt Lukas ons dat satan hem verliet zonder hem te kwetsen. Dat lijkt tegenstrijdig.
Met veel kabaal de aftocht blazen, daar vallen nogal eens doden bij. Toen de duitsers waren overwonnen hebben ze tijdens hun aftocht nog heel wat slachtoffers gemaakt. Uit pure frustratie en haat vaak. Hoeveel te meer zal satan te keer zijn gegaan. En toch… en toch verliet hij de arme man 'zonder hem te kwetsen'. Tot hiertoe en niet verder, was Jezus’ bevel.
Let erop dat Hij satan mónddood maakt. Blijkbaar is de mond van satan het allergevaarlijkst. Zijn woedeaanvallen zowel als zijn flemende influisteringen. We moeten ons dat goed bewust zijn, zeker tijdens de kerkdiensten, het zingen, het bidden en de stille tijd.
Hoe zeer moeten we vragen om Jezus' bescherming: "Laat Uw Geest het Schild zijn dat ons beschermt tegen de listige pijlen van satan. Opdat Uw Naam gevreesd wordt in mijn omgeving en ik stil en gerust als een pas gespeend kind bij U mag opleven en ademen. Amen!"